Bitkiler
civan perçemi
|
|||||||||||||
Türkçe adi | CIVANPERÇEMI |
||||||||||||
Türkçe Diger Adlari | Adi merkep ketesi - Adi pelin - Akbasli - Asil - Arapsaçi - Ayvadana - Barsama otu - Binbir yaprak - Binyaprak - Çilbas - Dülgerotu - Fitik otu - Kandil çiçegi - Koyun otu - Kasik otu - Kizil yaprak Kuzu pitragi - Marsama otu - Sitma otu |
||||||||||||
Latince Adi | Achillie millefolium |
||||||||||||
Ingilizce adi | Mugwort |
||||||||||||
Diger Adlari | Artemisia vulgaris, Ai - Ho, Sticklewort, Yarrow herb |
||||||||||||
Familyasi | Asteraceae |
||||||||||||
| |||||||||||||
Botanik Bilgisi | Çayirlarda, yol ve tarla kiyilarinda yetisir. Her türlü toprakta yetisir, sicaga ve soguga dayanir. Boyu 1 m ye kadar uzayabilen, 2000 m ye kadar yüksekliklere kadar rastlanabilen çok yillik, otsu bir bitkidir. Kökü açik kahve renklidir. Baharda rozet biçiminde yün gibi tüylü, derin dilimli yapraklar, daha sonra üstleri az veya çok tüylü, içleri özlü dallari çikar. Çiçekleri genellik beyaz ve pembe renklidirler. Mayis - ekim arasi açarlar, toplu halde semsiyeyi andirirlar. Tohumlar yassi, göz yasi gibi, gümüsi gridir. Ülkemizde 20 kadar türü mevcuttur. |
||||||||||||
Kokusu - Tadi | Kuru yapraklar, ada çayi gibi hafif kokarlar, tadi aci ve biberlidir. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Civan perçemi çayinin rahim kanserine tedavisine yardimci oldugu herbalistlerce söylenmektedir. Yumurtalik iltihaplanmalarinda, rahim akintilarinda,rahatsiz edici vajinal kasintilarda, miyomlarda ve yasli kisilerin idrarlarini tutamama problemlerinde, kol ve bacaklardaki sinir iltihaplanmalarinaoturma banyolari ve günde iki bardak da civanperçemi çayi faydali olur. Geciken adet kanamalarinda, menapoz dönemi iç huzursuzluklarinda, sirt ve gögüs agrilarinda yararlidir. Kanin bas bölgesine yaptigi sancili biçimdeki basinçta, bas dönmesinde, bulanti da, burun kanamasindagöz sancilari ve göz sulanmasi esligindeki göz rahatsizliklarinda iyi gelmektedir. Düzenli içildiginde migren agrilarina çok faydalidir. Hava degisiminden dolayi olusabilen migren agrilarina iyi gelir. Akciger kanamalarinidurdurmakta ve egir kökü ile birlikte akciger kanserlerinde yarali olmaktadir. Kemik iligini etkiledigi ve orada kan üretimini düzene soktugu söylenmektedir. Burun, makat, kanli idrar, kanli öksürük, mide gibi iç kanamalar dakani durdurmada faydalidir. Sindirim uyarici olup istah açicidir. Bagirsaklarda gaz gidericiözelligi vardir. Terletici ve idrar söktürücüdür. Yüzeysel damarlari genisleterek kan basincini düsürücü etkisi vardir. Anti - septik etkili olup idrar kesesi, mide ve bagirsak iltihaplarinda, akne de etkili olur. Yine bu yüzdentaze suyu ile pansumani yaralara, akne, egzema ve hemoroide iyi gelir. Spazm çözücü olup mide ve bagirsak agrilarina iyi gelir. Çevresindeki bitkilerin hastaliklara karsi direnmelerini saglar. 1 adet yapragi 1 el arabasi yapragin çürümesini hizlandirir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Öngörülen ölçülerde kullanildiginda belli bir yan etkisi yoktur. Bazi kisilerde alerjilere sebep olabilir.Hamilelik döneminde kullanilmamalidir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Sindirim sistemi | Safra üretimini kolaylastirir. |
||||||||||||
Sinir sistemi | Çin herbalistlerine göre uykuda gezmeyiönler. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Vitaminler | Niacin. Vit - A, Vit - C, Vit - E, Vit - F, ve Vit - K |
||||||||||||
Mineraller | Selenyum, Potasyum, Magnezyum, Calsiyum, Fosfor, Çinko |
||||||||||||
Kimyasallar | Essential oil:Proazulene, Chamazulene, Borneol, Camphor, Cineole, Eugenol, Linalool, Alpha - pinene, |
||||||||||||
Sabinene, Thujone |
|||||||||||||
Glycoalkaloid: achhilleine |
|||||||||||||
Flavonoids: Apigenin, Luteolin, Rutin, Quercitin |
|||||||||||||
Sesquiterpene lactones:11,13 - Dehydrodeacetylmatricarin, Rupicolin A and Rupicolin B |
|||||||||||||
Sesquiterpenoids: Achimillic acids A, B and C |
|||||||||||||
Digerleri:Isovalerianic acid, Achillein, Achilleic acid, Formic acid, Salicylic acid, Polyacetylenes, Asparagin, Sterols, Coumarins, Tannins. Betaine, Betonicine, Cuminaldehyde, Dulcitol, Folacin, Glucose, Insoitol, Inulin, Isorhamnetin, Limonene, Luteolin, Menthol, Myrcene, Oleic - acid, P - cymene, Stachydrine, Stigmasterol, Terpineol, Thiamin, Trigonelline |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Toplanmasi | Haziran - eylül arasi dallar ve çiçekler henüz tamamen açilmadan, topragin 10 - 15 cm üzerinden kesilerek toplanir. |
||||||||||||
Saklanmasi | Küçük demetler halinde, gölge ve havadar bir yerde asilarak kurutulur. Daha sonra kalin saplari |
||||||||||||
ayiklanip, agzi kapali kaplarda saklanir. Bir yildan fazla bekletilmemelidir. |
|||||||||||||
Yararlanilan Kisimlari | Yapraklari, çiçekleri, dallari |
||||||||||||
Kullanma Sekli | Içten ve distan |
||||||||||||
Hazirlanma Biçimi | Çay, su, tentür, merhem ve banyosundan yararlanilir. |
||||||||||||
Çay: 1 - 2 dolu çay kasigi bitkiye 250 ml kaynar su konulup haslanir, 10 dak. Demlenip süzülür. |
|||||||||||||
Suyu: Taze çiçekli dallari preslenerek elde edilir. |
|||||||||||||
Tentür: Iri kiyilmis taze çiçekli dallar bir siseye çok bastirilmadan doldurulur. Üzerine 38 - 40 derecelik cin veya esdeger bir içki konularak doldurulur. Agzi kapali olarak güneste veya sicak bir yerde 15 gün bekletilir. Süzülür, agzi sikica kapatilarak saklanir. |
|||||||||||||
Merhem: 90 gr kadar tuzsuz tereyagi iyice kizdirilir, içine ince kiyim taze çiçekleri, 15 gr da çok ince kiyilmis agaç çilegi yapraklari katilip karistirilir. Kisa bir süre kaynatilip atesten alinir. Bir gün dinlendirilir.Isitilir ve bir keten bezden preslenir. Kavanozlara koyarak buzdolabinda saklanir. |
|||||||||||||
Banyo: 60 - 70 gr çiçekli dallari 1 litre suda 10 - 15 dak. kaynatilir. Banyo suyuna dökülür. |
|||||||||||||
Yarim banyo: 100 gr civanperçemi 5 litre suda bir gece bekletilip kaynar hale getirilerek banyo suyuna katilir. |
|||||||||||||
|
|||||||||||||
Ana Vatani | Tüm Avrupa ve Anadolu |
||||||||||||
Yetistigi bölgeler | Kuzey ve Dogu Anadolu'da yaygindir. |
||||||||||||
Tarihçe | Heros'a göre ilk Achilles kullandigi için Achillea adi verilmistir. Mille; bin ve folium; yaprak isimleri de yapraklarinin görünümünden kaynaklanmistir. Ilk olarak Dioskoridesyaralara karsi kullanmistir. Hindistanda da çok eskiden beri taninan bir bitkidir.16. yüzyilda Avrupada büyük bir deger kazanmis, iç ve dis kanamalarda, karin agrilarinda ve ishale karsi kullanilmistir. Madaus'a göre hemoroide karsi etkin bir ilaçtir. Ayrica tüm organlardaki açik kirmizi renkli kanamalara karsi çok yararli bir ilaç oldugunu kanitlamistir. |
||||||||||||
|
|||||||||||||
Avrupada birçok yerde kötü etkilere karsi koruyucu olarak keskin kokulu bitkiler yaninda siralanmistir. |